Μια μικρή αλλά ενδεικτική εικόνα των σπουδαίων συλλογών του Ερμιτάζ, 160 αντιπροσωπευτικά έργα από τις μόνιμες συλλογές του που καλύπτουν 25 αιώνες, από τον 5ο αιώνα π.Χ. έως τον 20ό μ.Χ., έρχονται στην Αθήνα για την έκθεση «The State Hermitage Museum: Gateway to History».
Θα εγκαινιαστεί στις 2 Νοεμβρίου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του «Ετους Ελλάδας – Ρωσίας 2016» όπου και θα παραμείνει έως τις 26 Φεβρουαρίου 2017.
Σκυθικό αντικείμενο (ζώνη) με απεικόνιση γρύπα και αρπακτικού ζώου, 4ος-3ος αι. π.Χ.
Μια εξαιρετική ευκαιρία για το ελληνικό κοινό να δει σπάνια έργα ευρωπαϊκής τέχνης, πίνακες και γλυπτά διάσημων καλλιτεχνών μαζί με αντικείμενα από Ανατολή και Δύση, έργα μικροτεχνίας, εφαρμοσμένων και διακοσμητικών τεχνών.
Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, «Αφροδίτη και Αδωνις», 1610-1611 | Ανάμεσα στα 160 αντικείμενα τέχνης που μας στέλνουν οι Ρώσοι είναι 34 ελαιογραφίες, 3 ακουαρέλες, 9 γλυπτά, περισσότερα από 10 χρυσά σκυθικά αντικείμενα, περίτεχνα χρυσά κοσμήματα ελληνικής τέχνης, αντικείμενα από την Ανατολή, όπως το περίφημο αρωματοδοχείο από την Ινδία με χρυσό, διαμάντια και ρουμπίνια, θρησκευτικά σκεύη, κοσμηματοθήκες, κ.ά. Μαζί τους θα εκτεθούν «βαριά» έργα της ευρωπαϊκής τέχνης.
Ανάμεσά τους είναι οι ελαιογραφίες «Αφροδίτη και Αδωνις» (1610-1611) του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, του σημαντικότερου Φλαμανδού ζωγράφου, αλλά και το «Πορτρέτο της λαίδης Jane Goodwind» του συμπατριώτη του Αντονι βαν Ντάικ, «Πέτρος και Παύλος» (1587-1592) του δικού μας Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, «Ανάπαυση κατά τη φυγή στην Αίγυπτο με την Αγία Ιουστίνη» (1529-1530) του Βενετσιάνου Λορέντζο Λότο, «Η άμωμος σύλληψις» (1645-1655) του Ισπανού Βαρθολομαίου Εστεμπαν Μουρίγιο, «Εσθήρ ενώπιον Ασουήρου», του Γάλλου Νικολά Πουσέν, που θεωρείται από τους σημαντικότερος του κλασικού γαλλικού μπαρόκ, «Το Παλάτι της Αθήνας» του Γερμανού Λέο φον Κλενζέ, ο «Βάκχος» του πρώτου μισού του 17ου αιώνα από τον κύκλο του Καραβάτζιο, έργα του Ευγένιου Ντελακρουά, κ.ά.
Επίσης γλυπτά όπως το «Ερως και Ψυχή» (1801-1803), το μαρμάρινο σύμπλεγμα του Ιταλού Αντόνιο Κανόβα, «Ερως και Ψυχή» (1905) του Ροντέν, κ.ά.
Η έκθεση είναι από τις σημαντικότερες της σεζόν που θα φιλοξενηθούν στην Αθήνα και διοργανώνεται ως ανταποδοτικό όφελος από το Ερμιτάζ όπου εκτίθενται (έως τον Οκτώβριο) 120 βυζαντινές αρχαιότητες υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας από μουσεία και συλλογές της Ελλάδας.
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, «Πέτρος και Παύλος», 1587-1592 | Σχεδόν το σύνολο των εξόδων της έκθεσης (συσκευασία, μεταφορά, ασφάλεια έργων -εκ των οποίων ορισμένα είναι πολλών εκατομμυρίων ευρώ-, κ.ά.) καλύπτεται από τη ρωσική πλευρά, ενώ εμείς έχουμε την υποχρέωση για έκδοση καταλόγου.
Θυμίζουμε ότι το Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη θεωρείται το μεγαλύτερο μουσείο, ένα από τα παλαιότερα και κατέχει σπουδαίες συλλογές από όλο τον κόσμο και όλες τις περιόδους της Ιστορίας. Ενα ελάχιστο δείγμα από τις μόνιμες συλλογές του, μία μικρογραφία του Ερμιτάζ, θα δούμε στην Αθήνα.
«Σημαντική» χαρακτήρισε τη διοργάνωση η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη. «Το Ερμιτάζ μάς ανταποδίδει την έκθεση που γίνεται εκεί με σημαντικά έργα από τις συλλογές του, τα οποία προέρχονται από ευρύ πολιτιστικό φάσμα από την αρχαιότητα έως τους νεότερους χρόνους».
Να σημειώσουμε ότι είναι από τις σπάνιες φορές που το υπουργείο Πολιτισμού πετυχαίνει να διοργανώσει έκθεση στο πνεύμα της αμοιβαιότητας, αφού συνήθως στέλνουμε εμείς δικά μας έργα τέχνης αλλά δεν ανταποδίδονται με αντίστοιχα σπουδαία εκθέματα για το ελληνικό κοινό.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έδωσε ομόφωνα την έγκρισή του για την παρουσίαση των έργων στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο. Οπως και για τον δανεισμό 21 έργων από το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, το Μουσείο Μπενάκη και μία ιδιωτική συλλογή, προκειμένου να παρουσιαστούν στην Κρατική Πινακοθήκη Tρετιακόφ της Μόσχας, στο πλαίσιο έκθεσης με τον τίτλο «Βυζαντινή Τέχνη από την Ελλάδα» (25/10/2016 – 9/1/2017).
Η διοργάνωση γίνεται σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας του ελληνικού υπουργείου Παιδείας. Στο πλαίσιό της πραγματοποιείται συμπόσιο με θέμα τον «Ησυχασμό» και workshop για τη συντήρηση βυζαντινών εικόνων με τη συμμετοχή Ελλήνων επιστημόνων, βυζαντινολόγων, συντηρητών κ.ά.
