Του Δημήτρη Λάμπρου
Η ασφάλεια των πολιτών δεν είναι προαιρετική. Δεν είναι χάρη που μας κάνει το κράτος ούτε δώρο που εξαρτάται από την εκάστοτε πολιτική συγκυρία. Είναι υποχρέωση. Και όμως, για δεκαετίες τώρα, οι υπεύθυνοι – κυβερνήσεις, ΟΣΕ, υπουργοί και τοπικοί άρχοντες έχουν επιδοθεί σε ένα ρεσιτάλ αναβλητικότητας, αδιαφορίας και ανικανότητας αφήνοντας τους πολίτες να ρισκάρουν τη ζωή τους κάθε φορά που διασχίζουν τις σιδηροδρομικές γραμμές σε όλο το μήκος του δικτύου -που κανονικά θα έπρεπε να είναι ευλογία για τον τόπο.
Η Αλίαρτος είναι μία από τις πολλές περιοχές της χώρας όπου οι γραμμές του τρένου δεν χωρίζουν απλώς την πόλη στα δύο αλλά τη χωρίζουν από την ίδια την ασφάλεια. Για χρόνια οι πολίτες ζητούσαν μέτρα για να προστατεύσουν πεζούς και οχήματα από τη θανάσιμη παγίδα που βρίσκεται στη μέση της πόλης. Δεν ζητούσαν κάτι εξωπραγματικό. Ζητούσαν τα αυτονόητα. Μια πεζογέφυρα, περίφραξη του δικτύου, μια υπογειοποίηση του δρόμου. Και τι πήραν ως απάντηση; Υποσχέσεις. Αναβολές. Σιωπή.
Δεν μιλάμε για έναν αφηρημένο κίνδυνο. Μιλάμε για τουλάχιστον πέντε νεκρούς συμπολίτες μας που παρασύρθηκαν από αμαξοστοιχίες. Μιλάμε για δεκάδες μαθητές που κάθε μέρα παίζουν τη ζωή τους κορόνα-γράμματα για να πάνε στο σχολείο τους. Μιλάμε για μια ολόκληρη πόλη που ζει με τον διαρκή φόβο του επόμενου δυστυχήματος.
Το 2017 ακόμα ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του στις γραμμές. Τότε ξεκίνησε μια νέα προσπάθεια πίεσης προς το κράτος. Εστάλησαν επιστολές, έγιναν διαμαρτυρίες, κατατέθηκαν ερωτήσεις στη Βουλή. Το θέμα “κινήθηκε” όπως λένε οι πολιτικοί όταν θέλουν να περιγράψουν κάτι που έμεινε στάσιμο. Το 2019, επιτέλους, αποφασίστηκε η εκπόνηση μελέτης από τον ΟΣΕ. Το σχέδιο ήταν φιλόδοξο και κυρίως απολύτως αναγκαίο. Υπογειοποίηση του δρόμου που συνδέει τον βόρειο και τον νότιο τομέα της πόλης. Κατασκευή πεζογέφυρας για την ασφαλή διέλευση των πολιτών. Πλήρης περίφραξη του δικτύου. Ανάπλαση του σιδηροδρομικού σταθμού. Όλα ωραία στα χαρτιά. Μόνο που οι ζωές δεν σώζονται με μελέτες ούτε με δελτία τύπου.
Εξι χρόνια αδράνειας πάιλι και φτάνουμε στο σήμερα ή μάλλον στο χθες. Ο υφυπουργός Μεταφορών Βασίλης Οικονόμου, συνοδευόμενος από στελέχη του ΟΣΕ, ήρθε στην Αλίαρτο για να ανακοινώσει τη δημοπράτηση των έργων. Οι δικαολογημένες αμφιβολίες παραμένουν ενεργές. Γιατί όλοι γνωρίζουν ότι η δημοπράτηση δεν σημαίνει απολύτως τίποτα αν δεν υπάρξει άμεση έναρξη και ολοκλήρωση των εργασιών. Αν υπάρχει κάτι που μάθαμε από το Μετρό της Θεσσαλονίκης -το οποίο εγκαινιάζεται κάθε τόσο χωρίς να ολοκληρώνεται – είναι ότι στην Ελλάδα οι εξαγγελίες γίνονται αλλά τα έργα σπανίως τελειώνουν στην ώρα τους.
Οι κάτοικοι της Αλιάρτου -και κάθε περιοχής που αντιμετωπίζει τον ίδιο κίνδυνο- έχουν κάθε λόγο να είναι δύσπιστοι. Γιατί έχουν ξανακούσει τα ίδια. Γιατί το πρόβλημα δεν εμφανίστηκε χθες. Γιατί αν η κρατική μηχανή λειτουργούσε στοιχειωδώς σωστά το έργο θα είχε ήδη ολοκληρωθεί και δεν θα συζητούσαμε ξανά για αυτό.
Η ευθύνη για αυτή την αδικαιολόγητη καθυστέρηση βαραίνει πολλούς. Το κράτος και τον ΟΣΕ που για δεκαετίες άφησαν το πρόβλημα να διαιωνίζεται χωρίς ουσιαστικές παρεμβάσεις. Τις εκάστοτε κυβερνήσεις που διαχειρίζονται τα θέματα σιδηροδρομικής ασφάλειας με την προχειρότητα που είδαμε και στα Τέμπη. Τις τοπικές αρχές που δεν έχουν καταφέρει λόγω ανεπάρκειας να δώσουν ασφαλή λύση εδώ και χρόνια. Την ελληνική γραφειοκρατία που κάνει ακόμα και τα αυτονόητα να μοιάζουν με Οδύσσεια. Και τελικά τη νοοτροπία μιας χώρας που βρωμάει από το κεφάλι και όπου η ασφάλεια αντιμετωπίζεται ως πολυτέλεια μέχρι να συμβεί η επόμενη τραγωδία.
Γιατί αν η κατάσταση παραμείνει ως έχει και χαθεί και άλλος άνθρωπος κανείς δεν θα μπορεί να πει ότι δεν ήξερε. Τότε όμως θα είναι αργά. Και οι υπεύθυνοι θα τολμήσουν πάλι να μιλήσουν για “ανθρώπινο λάθος”;
