Του Δημήτρη Λάμπρου
Το τραγικό δυστύχημα με τους τρεις νεκρούς, νεαρούς 21, 21 και 24 ετών, στις 7 Μαρτίου 2025 έρχεται να προστεθεί σε μια ατελείωτη λίστα θανάτων στην άσφαλτο. Δρόμοι-καρμανιόλες, οδηγοί χωρίς παιδεία, διαλυμένες υποδομές, αλκοτέστ no way και ατιμωρησία συνθέτουν το θανατηφόρο μείγμα που καταστρέφει ζωές και οικογένειες. Κι όμως κάθε φορά σοκαριζόμαστε σαν να είναι κάτι πρωτόγνωρο.
Ποιος φταίει; Το κράτος, οι οδηγοί, η αστυνομία, η οδηγική κουλτούρα μας ή όλοι μαζί;
Δεν είναι μυστικό ότι πολλοί ελληνικοί δρόμοι βρίσκονται σε άθλια κατάσταση. Λακκούβες, κακή σήμανση, ελλιπής φωτισμός, ανύπαρκτες διαχωριστικές μπάρες. Όμως εδώ δεν έχουμε για απλή αδιαφορία αλλά για ακόμα μια εκδήλωση της δομικής διαφθοράς. Τα έργα γίνονται πρόχειρα, οι εργολάβοι «βολεύονται» και οι επιθεωρήσεις είναι απλά μια υπογραφή σε χαρτιά. Ποιος πληρώνει το τίμημα; Ο πολίτης που πεθαίνει ή μένει ανάπηρος.
Οι έλεγχοι της τροχαίας είναι σχεδόν ανύπαρκτοι και όταν γίνονται συχνά εξαντλούνται σε στατιστικά και επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Οδηγοί τρέχουν ανεξέλεγκτα, κάνουν παράνομες προσπεράσεις, μιλούν στο κινητό και παρκάρουν όπου θέλουν χωρίς φόβο τιμωρίας. Το αλκοόλ σε συνδυασμό με την οδήγηση είναι μια επιδημία που κανείς δεν αντιμετωπίζει σοβαρά.
Πόσες φορές γίνονται αλκοτέστ; Πόσες φορές ακούμε για οδηγούς που βρέθηκαν μεθυσμένοι αφού προκάλεσαν φρικτά δυστυχήματα αλλά δεν είχαν ελεγχθεί ποτέ πριν; Ποιος σταματάει αυτούς που μπαίνουν στα αυτοκίνητά τους τύφλα στο μεθύσι σίγουροι ότι δεν θα τους πιάσει κανείς; Στη θεωρία, η τροχαία έχει μηχανισμούς ελέγχου. Στην πράξη όμως το ποσοστό των αλκοτέστ που γίνονται είναι αστείο.
Ένας σημαντικός παράγοντας που κανείς δεν συζητά είναι ότι πολλοί Έλληνες αδυνατούν να συντηρήσουν σωστά το αυτοκίνητό τους. Η επιβέβλημένη φτωχοποίηση έχει ως συνέπεια και τα αυτοκίνητα φέρετρα που περιφέρονται στους δρόμους: Ελαστικά φθαρμένα, φρένα που δεν λειτουργούν σωστά, αμορτισέρ διαλυμένα. Όταν ένα σωστό service κοστίζει όσο ένας μισθός πολλοί ρισκάρουν τη ζωή τους και των άλλων στον δρόμο.
Η διαφθορά στα εξεταστικά κέντρα είναι ένα ακόμα έγκλημα. Πόσοι δεν έχουν πάρει δίπλωμα με «φακελάκι» χωρίς να ξέρουν καν να οδηγούν σωστά; Σε χώρες όπως η Σουηδία, η διαδικασία είναι αυστηρή και απαιτεί πραγματική γνώση. Εδώ, η «οδηγική ικανότητα» εξαγοράζεται και το αποτέλεσμα φαίνεται στα δεκάδες τροχαία καθημερινά.
Δεν αρκεί να έχουμε καλούς δρόμους και αυστηρούς νόμους, αν οι οδηγοί παραμένουν ανεύθυνοι. Στην Ελλάδα, η οδηγική συμπεριφορά είναι θέμα «μαγκιάς». Κανείς δεν θεωρεί υποχρέωσή του να σέβεται τον ΚΟΚ και το χειρότερο; Οι περισσότεροι δεν νιώθουν καν ότι διακινδυνεύουν τη ζωή τους. Κράνος στο χέρι αντί για το κεφάλι. Ζώνη ασφαλείας μόνο αν περάσουμε μπροστά από περιπολικό. Κόκκινο φανάρι; Αν δεν έρχεται κανείς το παραβιάζουμε. Τιμόνι και ποτό; «Έλα μωρέ μια χαρά είμαι».
Όσο βλέπουμε την οδήγηση σαν προσωπική υπόθεση και όχι ως κοινωνική ευθύνη τα δυστυχήματα θα συνεχίσουν να γεμίζουν τα νοσοκομεία και τα νεκροταφεία.
Γιατί δεν αλλάζει τίποτα;
Γιατί δεν υπάρχει πραγματική πολιτική βούληση να λυθεί το πρόβλημα. Οι κυβερνήσεις περιορίζονται σε «εκστρατείες ενημέρωσης» και υποκριτικές δηλώσεις ενώ οι υποδομές παραμένουν άθλιες, οι έλεγχοι ανύπαρκτοι και οι νόμοι ανεφάρμοστοι.
Μέχρι πότε θα θρηνούμε νεκρούς χωρίς να αλλάζει τίποτα;
Η λύση είναι απλή αλλά απαιτεί πολιτική βούληση και κοινωνική αλλαγή. Αυστηροί έλεγχοι και βαριές ποινές για επικίνδυνους οδηγούς. Επενδύσεις σε ασφαλείς δρόμους χωρίς «μίζες» και πρόχειρες δουλειές. Υποχρεωτικά σχολικά μαθήματα οδικής ασφάλειας. Αποκλεισμός διεφθαρμένων εξεταστών από τις σχολές οδήγησης. Αληθινοί έλεγχοι για αλκοόλ, χωρίς «κάτσε να πάρω ένα τηλέφωνο».
Το ερώτημα είναι: Θα συνεχίσουμε να μετράμε νεκρούς, ή θα κάνουμε κάτι πριν γίνουμε κι εμείς ένας αριθμός στα στατιστικά;
