Η βραβευμένη θεατρική παράσταση Lemon θα παρουσιαστεί την Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου 2021, στις 9.00 μμ, στο Ανοικτό Θέατρο Κρύας (δείτε εδώ: https://viotiaplus.gr/archives/44999).
Ο πρωταγωνιστής και καλλιτεχνικός διευθυντής, Μελαχρινός Βελέντζας*, μίλησε στον Δημήτρη Λάμπρου για κάποιες από τις νοητές διαδρομές και προεκτάσεις που ανοίγει η παράσταση Lemon στη σκέψη του θεατή. Αλλά και για την προσωπική του πορεία στο χώρο του θεάματος, για την τέχνη και μερικά ακόμη…
Ποια είναι η ρεαλιστική και ποια η μεταφυσική εξήγηση της επιτυχίας μιας τόσο ιδιαίτερης παράστασης;
Να σε αφορά αυτό που κάνεις. Να το αγαπάς. Να του δίνεις χρόνο. Πιστεύω πολύ σε αυτά τα τρία πράγματα. Ξεκίνησα το Lemon το 2018 με όραμα αυτή η καλλιτεχνική πρόταση να ταξιδέψει στην Ελλάδα και το εξωτερικό και οι θεατές να έρθουν σε επαφή με μία διαφορετική θεατρική εμπειρία. Είτε παίζουμε σε θέατρα είτε όχι, όπως εν πλω, σε καρνάγια κλπ Η επιμονή και υπομονή στο αρχικό όραμα έχουν ταξιδέψει το Lemon από στόμα σε στόμα. Μια ανεξάρτητη παραγωγή χωρίς ονόματα, όπου το ζητούμενο είναι τα πράγματα όντως να συμβαίνουν. Κι αυτό είναι κάτι ρεαλιστικό. Νομίζω πως τελικά το να τα καταφέρεις δε σχετίζεται με φαντασιώσεις ή μεταφυσικές προσδοκίες. Αλλά με τη βαθιά σου πρόθεση να ανακαλύψεις αυτό που μπορείς να κάνεις. Όσες δυσκολίες κι αν υπάρξουν στο δρόμο του ταξιδιού σου.
Η ιστορία του Lemon 1900 είναι από τις περιπτώσεις που η ζωή βάζει τα γυαλιά στον πιο ευφάνταστο σεναριογράφο. Η δική σου πορεία στη ζωή αλλά και στο θέατρο είχε στιγμές που αν δεν τις ζούσες δεν θα τις πίστευες;
Είμαι άνθρωπος που λειτουργώ με το ένστικτο. Και αρκετά διαισθητικός θα έλεγα. Δηλαδή βλέπω τη μεγάλη εικόνα στο μυαλό μου πρώτα. Και από εκεί προχωρώ στο να την κάνω απτή και να την πραγματοποιήσω. Με άλλα λόγια, πιστεύω σε κάτι πριν να το ζήσω. Για την ακρίβεια, το εμπιστεύομαι. Μεγαλώνοντας έχω μάθει να διαβάζω καλύτερα κάποιες καταστάσεις και να βάζω μία δόση ρεαλισμού. Όλα χρειάζονται. Στην περίπτωση του θεάτρου πάντως ο τρόπος που ξεκίνησα δεν ήταν και ο πιο συνηθισμένος. Στα 30 μου κι έχοντας κάνει δύο μεταπτυχιακά στον τομέα της πολιτιστικής διαχείρισης αποφάσισα ενστικτωδώς και από ψυχική ανάγκη να πάω σε ακρόαση για ένα θεατρικό έργο στην Αθήνα. Με επέλεξαν. Και τότε αποφάσισα να μην πάω σε δραματική σχολή, αλλά να χτίσω ένα δικό μου τρόπο παίδευσης μέσα από εργαστήρια και σεμινάρια με ανθρώπους που εκτιμούσα στο χώρο. Όταν στους γύρω μου λέω πως δεν έχω κάνει δραματική σχολή τους φαίνεται περίεργο. Για μένα όμως είναι φυσιολογικό στη ζωή να φτιάχνεις τον δικό σου δρόμο: με υλικά που ταιριάζουν σε αυτό που εσύ έχεις ανάγκη.
Αν έπρεπε να διαλέξεις και να αφήσεις κάτι πίσω σου, θα διάλεγες το ταξίδι ή τη μουσική;
Από πολύ μικρή ηλικία είμαι εξοικειωμένος και με τα δύο. Ξεκίνησα πιάνο στα έξι μου και ταξίδευα μαζί με την οικογένειά μου μ’ ένα βανάκι (μέναμε μέσα σε αυτό) σε όλη την Ελλάδα τα καλοκαίρια. Ο ήχος της μηχανής του αυτοκινήτου, η τριβή από τις ρόδες στην Εθνική και τους χωματόδρομους που μας έβγαζαν σε υπέροχες παραλίες είναι το soundtrack της παιδικής μου ηλικίας. Μεγαλώνοντας, η μουσική συνάντησε το θέατρο και το ταξίδι αγκάλιασε και τα δύο. Αν πχ δει κανείς τον τρόπο που ταξιδεύει το Lemon θα καταλάβει γιατί ταξίδι και μουσική έχουν διαμορφώσει τον τρόπο που λειτουργώ ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος γενικότερα.
Ανάμεσα στις συμπληγάδες της ποιότητας και της εμπορικότητας πόσο ακριβά είναι τα διόδια;
Δεν πιστεύω στις ταμπέλες. Είναι κάτι που έμαθα από μικρός, καθώς το όνομά μου δεν έχει καμία σχέση με την εξωτερική μου εμφάνιση. Είμαι ο Μελαχρινός, αλλά μελαχρινός δεν είμαι. Το ζήτημα για μένα είναι με τι πρόθεση φτιάχνει κανείς κάτι. Αν για παράδειγμα ξεκινώ να φτιάχνω μια παράσταση και το κριτήριό μου είναι αυτή η παράσταση να «πουλήσει», τότε έχω εκ των προτέρων πάρει μία συγκεκριμένη κατεύθυνση κλειδώνοντας από πολύ νωρίς τα πράγματα. Και χάνοντας έτσι την ευκαιρία να ανακαλύψω το έργο και τη σχέση μου μαζί του. Αντίστοιχα, αν θεωρώ για τον εαυτό μου ότι κάνω κάτι ποιοτικό, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έναν επικίνδυνο ελιτισμό. Όταν οι θεατές θα έρθουν αυτή την Κυριακή να δουν το Lemon, μ’ ενδιαφέρει να τους αγγίξει η ιστορία. Να τους πει κάτι. Κάτι να πάρουν φεύγοντας. Κι αντίστοιχα, κι εμείς ως καλλιτέχνες να έχουμε μία νέα εμπειρία. Μια συνάντηση όπου όλοι μαζί θα βιώσουμε κάτι που ίσως μας μετακινήσει. Αυτά είναι τα πραγματικά διόδια.
Υπάρχουν αποτυχίες που είναι πιο σημαντικές από τις επιτυχίες;
“Προσπάθησε ξανά. Απότυχε καλά. Απότυχε καλύτερα”. O Μπέκετ νομίζω σε αυτή τη φράση συνοψίζει μία από τις σημαντικότερες παθογένειες του πολιτισμού μας. Είμαστε σε άρνηση με το λάθος και με την αποτυχία. Κυνηγάμε την επιτυχία, την τελειότητα. Η έως τώρα εμπειρία μου, μου λέει πως όταν αγαπάς τα λάθη σου, όταν αγκαλιάζεις τις αποτυχίες σου, τότε είναι που αποδέχεσαι τον εαυτό σου. Τότε είναι που αρχίζεις να αδιαφορείς για το εάν είσαι επιτυχημένος. Αυτό είναι για μένα επιτυχία: η αποδοχή των αποτυχιών σου.
*Παράλληλα με την περιοδεία του Lemon, o Μελαχρινός Βελέντζας βρίσκεται σε πρόβες στο Θέατρο Πόρτα για τα έργα “Cost of Living” της Martyna Majok (βραβευμένο με Pulitzer το 2018) και “Ο γιατρός της τιμής του” του Calderon, και τα δύο σε μετάφραση-σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου.