Σε κοινή διοργάνωση του περιοδικού Εμβόλιμον και του Συλλόγου Οι Φίλοι του Λόγου των Άσπρων Σπιτιών, παρουσιάστηκαν τα δύο βιβλία της διδάκτορος Φιλοσοφίας Δήμητρας Σκαύδη στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας.
Την εκδήλωση συντόνισε ο Γιώργος Θεοχάρης και προλόγισε η Γεωργία Κρητικού-Κωσταγιάννη, η οποία μίλησε με κολακευτικά λόγια για την προσωπικότητα. το έργο και τα δύο βιβλία της Δήμητρας Σκαύδη: “Στον Χρυσόστομο στην Ικαρία” και ” Τα Χαρτιά μιας Ικαριώτικης Οικογένειας 1625-1920″ Εκδόσεις Ινστιτούτο ΑΡΕΘΑΣ.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Άγγελος Ξένος -πολιτικός επιστήμων-, ο οποίος στην εμπεριστατωμένη εισήγησή του τόνισε μεταξύ άλλων ότι «…Δεν θέλει η συγγραφέας να τεκμηριώσει κάποια ιδιοκτησιακά καθεστώτα πατρογονικών κτημάτων. Θέλει να μελετήσει μέσα από αυτά τα έγγραφα και λοιπά στοιχεία τις συνήθειες, τον τρόπο ζωής, την πορεία και τα έργα προγόνων και άλλων που αναφέρονται με οποιαδήποτε αφορμή ή ιδιότητα, αλλά και όλων των ανθρώπων που έζησαν όμοια στην περιοχή τα χρόνια εκείνα. Στην έρευνα το ζητούμενο δεν είναι ο δικαιοπρακτικός χαρακτήρας των εγγράφων ως συμβολαίων, διαθηκών κλπ, αλλά τα άλλα στοιχεία που έχουν διασωθεί ή υπονοούνται σ’ αυτά, σχετικά με την προσωπική ζωή και τις σχέσεις των ανθρώπων που τα άφησαν πίσω τους. Γάμοι, γεννήσεις και θάνατοι, υιοθεσίες, ξενιτεμοί και παλιννοστήσεις, επιστολές, προσευχές, λόγοι παρηγορίας. Στοιχεία που δεν έχουν σχέση με τα κτηματολόγια και υποθηκοφυλακεία των ημερών μας, αλλά αποτελούν θέματα έρευνας και συζήτησης στα πλαίσια της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, της επιστήμης που έχει ως αντικείμενο τη μελέτη των συνηθειών και εθίμων, των δοξασιών και αντιλήψεων, του τρόπου ζωής και των πεποιθήσεων μιας ευρύτερης ή στενότερης ομάδας ανθρώπων.
… Στο βιβλίο είναι πλήθος τα σημεία που επαληθεύεται η λιτή, με σαφήνεια και εκφραστική γοητεία ένταξη των συμβάντων της καθημερινότητας των απλών ανθρώπων στο μικροσκόπιο της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας. Πρόχειρα επιλέγω και αναφέρω την ανάλυση των συζυγικών, ερωτικών θα έλεγα, επιστολών του ξενιτεμένου προς την ηγαπητή του σύζυγη, στην οποία τέσσερες φορές παραπονιέται δεν μου ’γραψες, τη φιλά στα γλυκά της χείλη και την περικαλεί πάλιν να προσέχει το βάδισμά της το φρόνιμον. Επίσης, την καταγγελία του Μουχτάρη, του χριστιανού προέδρου της Δημογεροντίας, προς τον Τούρκο Διοικητή της Νήσου, ότι ο γραμματεύς του ανακριτηρίου Σελβέρ εφένδης συνηθίζει από τινος καιρού να μεταβαίνει… πλησίον του ρεύματος… ένθα πλύνουν οι γυναίκες εντός της οδού… Μιλάει γι’ αυτά απλά και ανεπιτήδευτα με κύριο μέσο τον πλαστικό και μεστό λόγο, την περιγραφική ικανότητα, τη ζωντάνια της έκφρασης, την ενάργεια λέξεων και εικόνων. Έχει, πράγματι, το χάρισμα να φτιάχνει με το γράψιμο εικόνες και να τις προσφέρει στον αναγνώστη».
Η Δήμητρα Σκαύδη, κλείνοντας τη ζεστή βραδιά, αναφέρθηκε στην «περιπέτεια μιας απόπειρας να ανασυστήσω όψεις της ελάσσονος ιστορίας ενός χωριού της Ικαρίας και μιας οικογένειας που έζησε σ’ αυτό το χωριό τον 18ο και 19ο αιώνα, αφήνοντας πίσω της ένα αρχείο με ταλαιπωρημένα έγγραφα και μαζί με αυτά μερικά χωράφια, περιβόλια, κήπους και ελαιόδεντρα. Αφήνοντας, επίσης, ένα σπίτι με χοντρούς τοίχους και πλάκες στη στέγη, με πυργάρι και κατώι, με φουρναριό και πατητήρι, με αυλή και πεζούλα που βλέπει προς τη θάλασσα, με δεφτέρι στο πίσω μέρος, ένα σπίτι όπως όλα ίσως που θεμελιώθηκαν τον 19ο αιώνα και κράτησαν την ίδια μορφή μέχρι και το τέλος του 20ού αιώνα. Άφησε ακόμα η οικογένεια πιθάρια «κρασωπά» και λαδόσταμνες, μερικά γεωργικά εργαλεία, σκεύη από ξύλο και πηλό και ένα σωρό φωτογραφίες, κυρίως της αρχής του 20ου αιώνα, αλλά και του τέλους του 19ου , με πρόσωπα φωτογραφημένα στην Αλεξάνδρεια και στη Σμύρνη, όπου πήγαιναν και δούλευαν οι κοπέλες «φαντέσκες» και τα αγόρια εργατάκια στην αγορά, μέχρι να μεγαλώσουν και να πάνε σε «συντροφία καρβουνιάρηδων» βαθύτερα στην Ανατολή ή μετανάστες στην Αμερική».
Κάποια ενημέρωση για τα αποτελέσματα του διαγωνισμό ποίησης;