Γράφει ο Δημήτρης Λάμπρου
Στις 28 Αυγούστου του 1963 ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ εκφώνησε έναν αξιομνημόνευτο λόγο κατά τη διάρκεια της μαζικής ειρηνικής συγκέντρωσης διαμαρτυρίας για τα πολιτικά δικαιώματα που είχε διοργανωθεί στην Ουάσιγκτον. Πρόκειται για έναν από τους πλέον εμπνευσμένους πολιτικούς λόγους που έχουν ποτέ εκφωνηθεί και στην πραγματικότητα αποτελεί έναν ύμνο στα πανανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας και της ισότητας. Η ομιλία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, που 5 χρόνια αργότερα δολοφονήθηκε, είναι γνωστή ως I have a dream: Εχω ένα όνειρο.
Εγώ πάλι χθες βράδυ I saw a dream. Είδα ένα όνειρο.
Ημουν, λέει, νεαρός ρεπόρτερ σε μια υποσαχάρια χώρα της Αφρικής και η αποστολή μου ήταν να μελετήσω το σύστημα υγείας και περίθαλψης που είχε πολλά προβλήματα σύμφωνα με τις πιο αξιόπιστες πληροφορίες.
Το όνειρο ήταν αποσπασματικό και κερματισμένο, αλλά έτσι θα το αφηγηθώ, όπως το είδα, σε σκηνές. Ημουν σε μια μικρή πόλη, την Ουζαμπούμπου, προσπαθώντας να προσανατολιστώ για να ξεκινήσω την έρευνά μου. Ξαφνικά, εντελώς ξαφνικά, βρέθηκα μπροστά στις πύλες ενός νοσοκομείου, που ήταν χτισμένο στην κορυφή ενός μικρού λόφου. Ωραίο νοσοκομείο, ακριβό, με καλή ξενοδοχειακή υποδομή. Αλλά και ο εξοπλισμός του βρισκόταν σε αρκετά υψηλό επίπεδο, ενώ πολλοί γιατροί και νοσοκόμοι περιφέρονταν με τις χαρακτηριστικές λευκές στολές τους που έκαναν μια ενδιαφέρουσα αντίθεση με το μαύρο χρώμα τους, πολυάσχολοι και συνοφρυωμένοι.
Σχεδόν όλοι μαύροι ήταν και οι αρκετοί ασθενείς, οι οποίοι ανέμεναν στη σειρά τους θλιμμένοι και αξιοπρεπείς, παρόλο που η χώρα μαστιζόταν από μεγάλη οικονομική κρίση. Βάδιζα αργά προς τα γραφεία της διοίκησης αναζητώντας γύρω μου τις λεπτομέρειες που διανθίζουν ένα καλό ρεπορτάζ. Τότε ήταν που με πλησίασε ένας κύριος που συνωμοτικά μου είπε σε σπαστά ελληνικά, κατευθείαν, πριν προλάβω να μιλήσω: «Το γεγονός με γυναικολόγο που άφησε το νεογέννητο στο διάδρομο μπροστά στα μάτια όλων, επειδή ο αγροτικός ιατρός που κλήθηκε να το διακομίσει δήλωσε ανεπάρκεια, το γνωρίζεις; Γνωρίζεις ότι προς τιμήν του αυτός ο νέος γιατρός έκανε αναφορά στον διοικητή για να τα ακούσει κι από πάνω;». «Τι μου λέτε, κύριε; Πώς να το γνωρίζω και γιατί να σας πιστέψω;», του αντιγύρισα χωρίς να έχω συνέλθει από την έκπληξη για τα Ελληνικά του. Αυτός συνέχισε ακάθεκτος: «Στα 700 ευρώ είναι η ταρίφα που ζητούν από φτωχούς ανθρώπους στη μαιευτική κλινική. Απίστευτα είναι τα υψηλά ποσοστά καισαρικής τομής, αδικαιολόγητα υψηλά. Έχετε ακούσει για τη συχνότητα και τους λόγους που γίνονται οι καισαρικές στη μαιευτική κλινική; Για να γεννηθεί φυσιολογικά παιδί εκεί πρέπει να έχει νονό τον ίδιο το θεό».
Το πηγαδάκι που είχε ήδη δημιουργηθεί προκάλεσε το ενδιαφέρον και άλλων που πλησίασαν προς το μέρος μας. Ενας ψηλός 30άρης ήταν έξαλλος και μιλούσε κι αυτός σπαστά ελληνικά (όνειρο είναι αυτό!): «Εδώ γινόντουσαν αυτά όταν πληρωνόντουσαν αδρά από το κράτος … δεν θα τα κάνουν τώρα που δουλεύουν και τους πληρώνει λόγω της κρίσης όταν έχει…
Είχα την ατυχία τις προάλλες να με στείλει ο Θεός στο μπ… που λέγεται νοσοκομείο με τον κατάκοιτο παππού μου … Ήρθε κανονικά ασθενοφόρο στο σπίτι, τον πήρε, κάναμε κάποια πράγματα που έπρεπε να ρυθμίσουν στον παππού και έπρεπε να φύγουμε μετά από καμιά ώρα … Μαντέψτε, συμπολίτες μου, με τι φύγαμε…. Τον σηκώσαμε εγώ, η μητέρα μου, ο πατέρας μου και μια τραυματιοφορέας για να μπει ο κατάκοιτος παππούς συνοδηγός στο ΙΧ και στο σπίτι έπρεπε να φωνάξουμε όλη τη γειτονιά για να τον ανεβάσουμε από τις σκάλες… Και μιλάμε για καθημερινή, 11 το πρωί! Μετά σκέφτηκα να τράβαγα φωτογραφίες κατά το τσουβάλιασμα του παππού μου, που τόσα χρόνια πλήρωνε τους μαλάκες για να ζητάνε φακελάκια και να τον έχουν για πέταμα… Ζώαααααααααααααααααααα, καλά σας κάνουν και σας ….». Προσπάθησα να τον ηρεμήσω, όταν ένας σοβαρός κύριος που περίμενε να γίνει ησυχία, μου είπε, στον πληθυντικό αυτός, σε αγγλικά καλής ποιότητας: «Με τους ορθοπαιδικούς να ερευνήσετε τι απέγινε. Τους κατηγορούσαν για κατάχρηση ορθοπαιδικών υλικών. Επέστρεψαν τα χρήματα; Ποιος και με ποιο τρόπο έκλεισε την υπόθεση;».
Θα το κάνω, του απάντησα και πριν προλάβω να απομακρυνθώ ένας σεβάσμιος πρεσβύτης μου εκμυστηρεύτηκε χαμηλόφωνα: «Εχουμε γεμίσει με ημιμαθείς γιατρούς που ακούνε μόνο σκυλάδικα τραγούδια, ανάξιους απόφοιτους ανυπόληπτων πανεπιστημίων του εξωτερικού. Πόσοι από τους γιατρούς εκεί έχουν αξιόλογα πτυχία; Τι γνώσεις έχουν και πότε ελέγχθηκαν γι’ αυτές; Γιατί το παιδί μου, αριστούχος και σημαιοφόρος του Κολεγίου στην Ουζαμπούμπου, να μην έχει στον ήλιο μοίρα και πρέπει να φύγει στο εξωτερικό; Γιατί να βρίσκει πάντα μπροστά του ανάξιους κι ακατάλληλους; Τελείωσε ιατρική στην πρωτεύουσα μπαίνοντας με την πρώτη στο Πανεπιστήμιο. Σας παρακαλώ, δημοσιεύστε την αγανάκτησή μου, τουλάχιστον να αποδοθεί ένα μέρος Δικαίου στον αγώνα που έκανα να τον μεγαλώσω, να τον σπουδάσω και τελικά να τον χάσω. Είμαι ο George Μ. Συνταξιούχος Παναφρικανικής Αγροτικής Τραπέζης . Θα σας έλεγα το όνομά μου ολόκληρο, αλλά ο γιος μου θα ντρεπόταν». Μαζεύτηκαν κι άλλοι, ένας μου έλεγε για τη Χειρουργική, άλλος για την Οφθαλμολογική Κλινική, άλλος για τους γιατρούς.
«Εντάξει, ρε παιδιά, σας πιστεύω, είπα, θα τα καταγράψω όλα, μην ανησυχείτε. Αλλά έχω μια ερώτηση: ο διοικητής του νοσοκομείου τι ακριβώς κάνει; Τόσες καταγγελίες και από ό,τι ακούω δεν είναι σημερινά τα φαινόμενα διαφθοράς. Γιατί δεν τους βάζει στη θέση τους; Γιατί δεν πράττει τα δέοντα;». Οι άνθρωποι κάγχασαν, ένας μάλιστα πνίγηκε από το βήχα μαζί με γέλιο: «Μα αυτός είναι προστατευόμενος του φύλαρχου, δεν κάνει απολύτως τίποτα. Είναι άσχετος από νοσοκομεία και από διοίκηση, αλλά ήταν από νέος στην παρέα του φύλαρχου και βολεύτηκε εδώ, όπως λέει μια παραδοσιακή έκφραση που χρησιμοποιείται ευρέως στην Ουζαμπούμπου. Δεν τα ξέρετε εσείς αυτά» κατέληξε βέβαιος για ευρωπαϊκή υπεροχή της δημόσιας υγείας.
Στη σημείο αυτό ξύπνησα κάθιδρος και εκνευρισμένος για την απίστευτη ταλαιπωρία και την οικονομική αφαίμαξη που υφίστανται οι απλοί άνθρωποι στην μακρινή Ουζαμπούμπου, επειδή οι φύλαρχοι προστατεύουν τους φίλους τους κι επειδή έχει χαθεί κάθε έννοια καθήκοντος και αλληλεγγύης. Επειδή η ατιμωρησία φαίνεται να είναι ο κανόνας.
Αμέσως σκέφτηκα ευτυχώς που αυτά δεν συμβαίνουν στην Ελλάδα, που άλλωστε είναι ευρωπαϊκή χώρα και όχι αφρικανική.
Εκανα λίγη ώρα να ξανακοιμηθώ και σκεφτόμουν τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ όταν φώναζε: «I have a dream…: «Εχω ένα όνειρο ότι μια ημέρα αυτό το έθνος θα ξεσηκωθεί και θα ζήσει το αληθινό νόημα της πεποίθησής του: Θεωρούμε αυτές τις αλήθειες αυταπόδεικτες, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί ίσοι.»
Λίγο πριν κλείσω τα μάτια μου αντιλήφθηκα ότι έχω κι εγώ ένα όνειρο: «Εχω ένα όνειρο. Θέλω να δω την πατρίδα μου ελεύθερη από φύλαρχους, από τα τσιράκια τους και από τους φίλαρχους που τους καλύπτουν με αντίτιμο μερικές ψήφους». Είναι δύσκολο το ξέρω. Είναι δύσκολο. Αλλά νομίζω ότι είναι ένα ευγενές όραμα…
ΥΓ1: Θέλω να τονίσω τέλος ότι όλα όσα αφηγήθηκα δεν έχουν καμία σχέση με την Ελλάδα και κάθε ομοιότητα με πρόσωπα και πράγματα είναι απολύτως συμπτωματική.
ΥΓ2: Για όσους φθάσατε ως εδώ να γράψω ότι το άρθρο έχει γραφεί το 2014. Τα παράπονα των πολιτών παραμένουν, ίσως είναι περισσότερα.
