Γράφει η Αγγελική Εκμετζόγλου
Ενα απολαυστικό ταξίδι με όχημα τον Σύντομο Χειμώνα της Ληστοκρατίας και οδηγό τον Δημήτρη Λάμπρου με την πολύτιμη επικουρία εξαίρετων ομιλητών, οι οποίοι με το υψηλό κριτήριό τους χαρτογράφησαν τη διαδρομή κι επέλεξαν τις στάσεις, τα σημεία-σταθμούς, για να γνωρίσουν οι παρευρισκόμενοι τόπους και τοπία, χαρακτήρες και προσωπεία, μικρές και μεγάλες στιγμές της ιστορίας μας. Ο προορισμός τα χρόνια της Ληστοκρατίας, μια σκοτεινή εποχή που ο συγγραφέας επιχειρεί να φωτίσει στη μεγάλη εικόνα της, αλλά και στα μικρά στιγμιότυπα της ζωής των λήσταρχων, για να διαφανεί ότι τίποτα δεν είναι μονοσήμαντο και δεν μπορεί να εξαντληθεί σε μια μόνο ανάγνωση.
Η φιλόλογος – ιστορικός Αρχοντία Παπαδοπούλου και ο ποιητής Δημήτρης Φαφούτης, με την εμβρίθεια και τη γοητεία του λόγου τους, ξετύλιξαν τον μίτο του χρόνου και έδωσαν ζωή στους θρύλους και στα γεγονότα διανθισμένα με πολιτικές, κοινωνικές, φιλοσοφικές προεκτάσεις που αυτόχρημα ανακινούνται στο έργο, για να οικοδομηθεί ένας στέρεος ολόκληρος κόσμος με τη σύμπραξη της πολυετούς μελέτης και της τέχνης του λόγου.
Ακολουθήσαμε τα βήματά τους και είδαμε μέσα από τα δικά τους μάτια αίτια και αιτιατά, σκοτεινές προθέσεις και τυφλές παρορμήσεις μαζί με μια εξατομικευμένη αντίληψη περί δικαίου, όπως την εννοούσαν και την εφάρμοζαν αυτοί που πατούσαν με το ένα πόδι στο ένστικτο και στο γλιστερό πεδίο της βίας και με το άλλο στο σταθερό έδαφος που έβγαζε σ’ έναν καλύτερο κόσμο, εκεί όπου και οι αποσυνάγωγοι και οι περιθωριοποιημένοι θα μπορούσαν να ατενίζουν ελεύθεροι ένα κομμάτι ουρανού. Γι’ αυτό και δεν υπήρχε δίλημμα στη χρήση όποιων μέσων, που εξαγίαζε άλλωστε στη συνείδησή τους ο σκοπός, και στην αντίληψη που αναγνώριζε ως αναπόφευκτες τις παράπλευρες απώλειες στον ακατασίγαστο πόλεμο με την εξουσία – όταν οι ίδιοι αυτοί σε ένα γύρισμα των καταστάσεων δεν είχαν κανένα ενδοιασμό να συναινέσουν στο παιχνίδι της διαπλοκής μαζί της.
Στη μέθεξη του κοινού σ’ αυτή την αμφιλεγόμενη σελίδα της ελληνικής ιστορίας συνέβαλαν καταλυτικά οι αναγνώσεις αποσπασμάτων από δύο λογοτέχνες, την Βικτωρία Κουσίδου και τον Βασίλη Τσακίρογλου, με τη χαρισματική απαγγελία των οποίων προσέλαβε μια απτή διάσταση η λογοτεχνική γραφή μετασχηματισμένη σε εικόνα ευκρινή και πολυδιάστατη.
Ασφαλώς, στην ανασύνθεση της εποχής συνέτεινε και η ολιγόλεπτη, αλλά καίρια ως προς την απόδοση του κλίματος και του απόηχου στη λαϊκή ψυχή των μέσων του 19ου αιώνα, ακρόαση ληστρικών τραγουδιών αποδίδοντας με άμεσο και εύληπτο τρόπο την εγγεγραμμένη στη συνείδηση της κοινωνίας δράση των ληστών, από ένα κομμάτι της οποίας χαρακτηριζόταν απερίφραστα ως εγκληματική, κατ’ άλλους όμως ως άτακτη προσπάθεια αποκατάστασης των ανισοτήτων και ως επιβεβλημένη απάντηση στη διαφθορά και τη βία της εξουσίας.
Ολα αυτά βέβαια δεν θα είχαν την ίδια λάμψη, χωρίς την άψογη διοργάνωση που επιμελήθηκε η Εταιρεία Τεχνών Επιστήμης και Πολιτισμού Κερατσινίου, με την πρόεδρο της Βασιλική Κοκκίνου και τη γραμματέα Μαίρη Μπριλή, τον άρτιο συντονισμό της κ. Κυριακής Μάγκουρα και την εντυπωσιακή δεκτικότητα και συμμετοχή των φίλων του βιβλίου που αγκάλιασαν με ειλικρινές ενδιαφέρον την εκδήλωση.
Ετσι, το ταξίδι στον χρόνο και στην ιστορία, στη φιλόξενη αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου “Μελίνα Μερκούρη” τη βραδιά της 3ης Απριλίου 2019, μας χάρισε μια μοναδική εμπειρία και μας επέστρεψε πλουσιότερους στο παρόν και στην καθημερινότητά μας, όπως κάθε ποιοτικό ταξίδι άλλωστε…
